Personeelsbehoefte wordt in dit artikel gedefinieerd als: ‘de mate waarin een bedrijf behoefte heeft aan medewerkers’ (Schoemakers & Koopmans, 2015, p. 31).
Volgens Schoemakers en Koopmans (2015) kan personeelsbehoefte twee vormen aannemen, namelijk:
Kwalitatieve behoefte aan personeel: anno 2020 zijn organisaties constant in beweging. Het gevolg hiervan is dat: functies worden aangepast, functies verdwijnen en functies worden uitgebreid. Dit zorgt er voor dat organisaties andere eisen stelt aan het personeel.
Kwantitatieve behoefte aan personeel: Bij de kwantitatieve behoefte aan personeel gaat het om de hoeveelheid medewerkers die nodig is om de taken binnen de organisatie succesvol uit te voeren.
Hoe onstaat personeelbehoefte?
Hoe komt het eigenlijk dat de behoefte aan personeel toeneemt of afneemt? Vaak is dit een gebeurtenis dat samenhangt met meerdere oorzaken.
Volgens Schoemakers en Koopmans (2015) wordt de personeelsbehoefte bepaald door vier factoren, namelijk:
- Afzet: een groei of daling van de afzet, ofwel verkoop van producten, diensten of goederen, is direct van invloed op de vraag naar arbeid. Echter, houdt dit niet direct in dat er nieuw personeel geworven moet worden. Er moet eerst worden gekeken of er geen sprake is van overcapaciteit. Is dit niet het geval, dan is er sprake van personeelsbehoefte;
- Productietechnologie: met de opkomende technologisering, nemen nieuwe machines het werk over van mensen. Het gevolg is een daling van de personeelsbehoefte;
- Organisatieplannen: het in kaart brengen van de personeelsbehoefte kan niet los worden gezien van de doelstellingen en strategie van een organisatie. De eventuele behoefte aan personeel is hier dus (mede) afhankelijk van;
- Arbeidsaanbod: de personeelsbehoefte kan tevens afhankelijk zijn van het arbeidsaanbod vanuit de arbeidsmarkt. Wanneer er sprake is van een krappe arbeidsmarkt wordt het voor de organisatie moeilijker om personeel aan te trekken. Het gevolg hiervan is dat organisaties een tekort hebben aan personeel waardoor de personeelsbehoefte stijgt.
Evers (2019) zegt hier het volgende over: De behoefte aan personeel wordt beïnvloed door ontwikkelingen op de afzetmarkt. Groeiende of juist krimpende product-marktcombinaties en veranderende (arbeidsbesparende) productietechnologieën zijn belangrijke determinanten in de kwantitatieve personeelsbehoefte. In kwalitatieve zin zal er sprake zijn van verschuivende functie-eisen (en daaraan gekoppelde opleidingen), nieuwe functies en competenties, en (zeker in een tijdperk van downsizing) een minder sterke hiërarchische gelaagdheid van het functiegebouw.